Je grootouders willen je ongetwijfeld een handje helpen, bijvoorbeeld bij de aankoop van je eerste huis. Maar hoe pak je dat het beste aan? Het is belangrijk om duidelijke afspraken te maken en deze schriftelijk vast te leggen om eventuele misverstanden in de toekomst te voorkomen.
Eerder schreven we al over geld lenen bij privé mensen. Maar wat zijn nu juist de regels als die privé mensen je grootouders zijn?
Waarom een schriftelijke overeenkomst essentieel is bij het lenen van geld van je grootouders
Ook al is de band met je grootouders sterk, het is verstandig om de lening op papier te zetten. Voor bedragen boven €3.500 is dit zelfs wettelijk verplicht. Een schriftelijke overeenkomst zorgt voor duidelijkheid over de voorwaarden en beschermt zowel jou als je grootouders.
Voordelen van een schriftelijke overeenkomst
- Juridisch bewijs: Een schriftelijke overeenkomst dient als juridisch bewijs van de lening. Dit is cruciaal in geval van geschillen of bij het opeisen van de schuld.
- Duidelijke voorwaarden: Het documenteert de afspraken tussen beide partijen, zoals het geleende bedrag, de terugbetalingsvoorwaarden en eventuele rente. Dit voorkomt misverstanden en conflicten in de toekomst.
- Bescherming van relaties: Geld lenen binnen de familie kan gevoelig liggen. Een duidelijke overeenkomst helpt om familiale relaties te beschermen door alle afspraken transparant vast te leggen.
- Fiscale duidelijkheid: Een schriftelijke overeenkomst is belangrijk voor fiscale doeleinden. Het helpt bij het aantonen van de aard van de transactie aan de fiscus, vooral als er rente wordt gevraagd.
Belangrijke elementen in de overeenkomst
Bij het opstellen van de overeenkomst dienen de volgende punten opgenomen te worden:
- Wie leent en wie leent uit: De namen en adressen van jou en je grootouders.
- Geleend bedrag: Het exacte bedrag, zowel in cijfers als voluit geschreven.
- Looptijd van de lening: De afgesproken periode voor terugbetaling.
- Rentevoet: Eventuele rente en afspraken over verwijlinteresten.
- Terugbetalingsvoorwaarden: Hoe en wanneer de terugbetalingen plaatsvinden.
- Opeisbaarheid bij wanbetaling: Een clausule die bepaalt dat het geleende bedrag onmiddellijk opeisbaar is bij wanbetaling.
- Handtekeningen: Plaats en datum van ondertekening door beide partijen, met handgeschreven naam en handtekening.
Het is aan te raden om betalingen via bankoverschrijving te doen, zodat er een duidelijk bewijs is voor beide partijen. Bij contante betalingen is het verstandig om telkens een ontvangstbewijs op te stellen.
Fiscale implicaties
Bij een renteloze lening zijn er geen fiscale gevolgen voor je grootouders. Als er wel rente wordt gevraagd, moeten je grootouders 30% roerende voorheffing betalen over de ontvangen interesten. Deze inkomsten moeten worden aangegeven in de personenbelasting.
Wat als je grootouders de lening willen kwijtschelden?
Grootouders kunnen op elk moment beslissen om het openstaande saldo van de lening kwijt te schelden, waardoor de lening wordt omgezet in een schenking. Dit kan via een notariële akte of een onderhandse akte.
Bij een onderhandse akte is er geen schenkbelasting verschuldigd, maar als de schenker binnen drie jaar (in Vlaanderen) of vijf jaar (in Brussel en Wallonië) na de schenking overlijdt, is de begunstigde alsnog erfbelasting verschuldigd.
Bij een notariële akte wordt onmiddellijk schenkbelasting betaald, maar is er geen erfbelasting meer verschuldigd bij overlijden binnen de genoemde termijnen.
Alternatief: directe schenking
In plaats van een lening kunnen je grootouders er ook voor kiezen om een directe schenking te doen, bijvoorbeeld via een bankgift. Het is belangrijk om de datum van de schenking te kunnen bewijzen, bijvoorbeeld door middel van een ‘pacte adjoint’.
Als de schenker drie jaar of langer na de schenking in leven blijft, zijn er geen schenk- of erfbelastingen verschuldigd. Bij overlijden binnen deze periode is erfbelasting verschuldigd, tenzij de schenking vooraf is geregistreerd en de schenkbelasting is betaald.
Conclusie
Geld lenen van je grootouders kan een geweldige manier zijn om financiële steun te krijgen, maar het is belangrijk om duidelijke afspraken te maken en alles goed vast te leggen. Zo voorkom je problemen en blijft de familieband sterk.
Bekijk met de bank zeker ook of een persoonlijke lening, renovatielening of hypothecaire lening een optie kan zijn voor jou.
Bronnen
- Kinderen helpen bij de aankoop van een woning
https://www.keytradebank.be/nl/onze-blog/kinderen-helpen-aankoop-woning - Schenken of lenen aan uw kind
https://www.strategica.be/nieuws/schenken-lenen-aan-uw-kind - Hulp van familie bij de aankoop van je woning: welke mogelijkheden zijn er?
https://www.immothekerfinotheker.be/nl/blog/hulp-van-familie-bij-de-aankoop-van-je-woning-welke-mogelijkheden-zijn-er/
Zuinige renteverhogingen: wat betekent dit voor je spaargeld?